Όπως και άλλα αποθέματα βιόσφαιρας και προστατευόμενες περιοχές της Μεσογείου, έτσι και το Απόθεμα Βιόσφαιρας των Αστερουσίων πλήττεται όλο και περισσότερο από τα θαλάσσια απορρίμματα, τα οποία συσσωρεύονται, απειλώντας ενδιαιτήματα και είδη και αναστέλλοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη του. Με στόχο τη βελτίωση της γνώσης και των στοιχείων για τα θαλάσσια απορρίμματα στο απόθεμα βιόσφαιρας, το MIO-ECSDE ξεκίνησε αυτή την εβδομάδα την πρώτη καμπάνια παρακολούθησης των θαλάσσιων απορριμμάτων με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνικών εταίρων.

Ερευνήθηκαν επιτυχώς έξι παραλίες, όπου συλλέχθηκαν και ταξινομήθηκαν 856 απορρίμματα, με τη συμμετοχή 115 μελών των τοπικών κοινωνιών, όπως μέλη πολιτιστικών και περιβαλλοντικών  συλλόγων, δάσκαλοι και μαθητές από το 2ο Δημοτικό Σχολείου Τυμπακίου, ερευνητές και πολίτες. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι μισές από τις παραλίες της έρευνας ξεπέρασαν το ευρωπαϊκό όριο για τα  απορρίμματα σε ακτές των 20 αντικειμένων/100 μέτρα ακτογραμμής, κατά 8 έως 14 φορές, σηματοδοτώντας την ανάγκη για δράση. Τα περισσότερα είδη απορριμμάτων που συλλέχθηκαν σχετίζονταν με την κατανάλωση τροφίμων και την αναψυχή, ενώ σε ορισμένες τοποθεσίες πολλά αντικείμενα σχετίζονταν με τη γεωργία.

Η καμπάνια συμμετοχικής έρευνας για τα θαλάσσια απορρίμματα στο Απόθεμα Βιόσφαιρας των Αστερουσίων ήταν επιτυχής και εκτιμήθηκε από όλους τους συμμετέχοντες. Οι παραλίες που μελετήθηκαν ήταν οι ακόλουθες: Τρεις Εκκλησιές, Παχιά Άμμος, Δυτικός (Λέντας), Ψιλή Άμμος (Πλατιά Περάματα), Κομμός και Αβραθιάς.

© Th. Vlachogianni

Η κα Gina Bily Kraft, Υπεύθυνη Επικοινωνίας του Συλλόγου Εθελοντών Πυροσβεστών και Προστασίας Περιβάλλοντος Αστερουσίων δήλωσε: «Η πρώτη επίσκεψη της ομάδας του MIO-ECSDE στην περιοχή του Λέντα με χαροποίησε ιδιαίτερα. Ήταν ενδιαφέρουσα, ενημερωτική και πολύτιμη καθώς βιώσαμε από κοντά το πάθος της ομάδας για την προστασία του Αποθέματος Βιόσφαιρας των Αστερουσίων και εξοικειωθήκαμε με την επιστημονική μέθοδο συλλογής, εξέτασης και ταξινόμησης των θαλάσσιων απορριμμάτων. Η δράση της συμμετοχικής έρευνα ήταν μια υπέροχη ευκαιρία για να συμβάλλουν περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής και επισκέπτες στην συνεχή εργασία μας, για την καλύτερη φροντίδα αυτού του απίστευτου τμήματος του πλανήτη. Ίσως για μένα προσωπικά, η πιο πολύτιμη πτυχή αυτού του έργου είναι το ότι κινητοποιεί  τις τοπικές κοινωνίες και δίνει σε «μη επιστήμονες» σχεδόν κάθε ηλικίας ή ικανότητας, την δυνατότητα να συμμετάσχουν σε ερευνητική δραστηριότητα που επηρεάζει άμεσα τον κόσμο στον οποίο ζουν. Επιπροσθέτως τέτοιες δράσεις, αυξάνουν την ευαισθητοποίηση για την προστασία του περιβάλλοντος, δίνουν στους ανθρώπους την ευκαιρία να ενεργήσουν θετικά και επίσης να δουν ότι η συνεργασία για την επίλυση ενός προβλήματος μπορεί να είναι πολύ διασκεδαστική».

Ο κος Μενέλαος Λυδάκης, Πολιτικός Μηχανικός και μέλος του Συλλόγου Φίλοι των Τριών Εκκλησιών δήλωσε: «Ευχαριστούμε θερμά την ομάδα του MIO-ECSDE που μας επισκέφτηκε στην παραλία Παχιά Άμμος στις Τρεις Εκκλησιές! Η δράση αυτή  είναι πολύ σημαντική για την κατανόηση της προέλευσης και της ποσότητας των απορριμμάτων στις θαλάσσιες περιοχές του Αποθέματος Βιόσφαιρας των Αστερουσίων. Πιστεύουμε ότι αυτή η εκστρατεία θα είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και αναμένουμε τα αποτελέσματα της έρευνας. Ευχόμαστε καλή δύναμη στην προσπάθεια που κάνετε και σας περιμένουμε ξανά με την πρώτη ευκαιρία!»

Η καμπάνια συμμετοχικής έρευνας που υλοποιήθηκε στο Απόθεμα Βιόσφαιρας των Αστερουσίων εφάρμοσε την μεθοδολογία παρακολούθησης και έρευνας για τα θαλάσσια απορρίμματα που περιγράφεται στις «Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Παρακολούθηση των Θαλάσσιων Απορριμμάτων στις Ευρωπαϊκές Θάλασσες» και στην «Κοινή Λίστα Κατηγοριών για την Παρακολούθηση Θαλάσσιων Μακροαπορριμμάτων» που αναπτύχθηκε από την Τεχνική Ομάδα για τη Θαλάσσια Απορρίμματα της Οδηγίας Πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική, μια νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στοχεύει στην προστασία των θαλασσών της Ευρώπης και στη διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης της.

Η καμπάνια υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου διάρκειας ενός έτους με τίτλο «Παρακολούθηση θαλάσσιων απορριμμάτων και παραγωγή δεδομένων με συμμετοχική έρευνα στο Απόθεμα Βιόσφαιρας των Αστερουσίων» που χρηματοδοτείται από την UNESCO και το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα abrdn. Σε συνεργασία με την Τοπική Επιτροπή Διαχείρισης των Αστερουσίων & Αναπτυξιακή Ηρακλείου, την Μεσογειακή Εκπαιδευτική Πρωτοβουλία για το Περιβάλλον και την Αειφορία (MEdIES), το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το MIO-ECSDE επιδιώκει να δείξει πώς η συμμετοχική έρευνα μπορεί να συμβάλλει στην «επιστήμη που χρειαζόμαστε για το μέλλον που θέλουμε», στα πλαίσια της Δεκαετίας της Επιστήμης των Ωκεανών των Ηνωμένων Εθνών και του Θαλάσσιου Εγγραμματισμού.

Διαβάστε αυτό το άρθρο στα αγγλικά εδώ